Ontdek 50 meditaties van Pasen tot Pinksteren

Verlangen naar het water dat leven geeft

Version française ci-dessous

Jan Degraeuwe

De zondag tussen Hemelvaart en Pinksteren geeft ons de gelegenheid om nog even stil te staan bij het afscheid van Jezus en ons de vraag te stellen hoe het nu verder moet. In de lezingen van vandaag komen de thema’s afscheid, getuigenis en toekomst aan bod. 

De evangelist Johannes heeft vóór het lijdensverhaal een lange afscheidsrede geplaatst. Jezus sluit de toespraak af met een gebed. Aan het einde bidt Jezus voor wie Hem niet rechtstreeks hebben gekend, maar door het getuigenis van de leerlingen tot het geloof zullen komen. Het kernwoord van zijn gebed is eenheid. In de zeven verzen van dit slotgebed wordt de eenheid tussen Vader, Zoon en mensen samengeweven. Er is de eenheid van Jezus met de Vader, de eenheid van de gelovigen met Jezus en de Vader en tenslotte de eenheid tussen de gelovigen onderling. Jezus bidt voor de eenheid tussen alle mensen: “Laat hen allen één zijn, Vader.” Dit gebed voor eenheid steunt op de eenheid van Jezus en zijn Vader, maar de eenheid onder de mensen moet tonen wie Jezus en de Vader zijn. De mensen moeten de eenheid gestalte geven. Eenheid is gave en opdracht. 

De eenheid van de gelovige met Jezus zal vorm krijgen in getuigenis en navolging, soms heel letterlijk zoals bij Stefanus, de eerste martelaar. Stefanus getuigde van de verrezen Heer en moest zich verantwoorden voor het Sanhedrin. De joodse leiders beschuldigden Stefanus ervan te preken tegen de wet van Mozes. In zijn lang betoog schetst Stefanus de geschiedenis van het joodse volk en belicht hij de rol van de aartsvaders en van Mozes. Hij benadrukt hoe het volk zijn profeten niet heeft gehoorzaamd en hen soms ter dood bracht. De kern van de boodschap van de eerste christenen was dat dit nu ook met Jezus was gebeurd, de joden hadden Jezus van Nazareth niet aanvaard. De leerlingen, Paulus en nog vele anderen blijven de blijde boodschap verkondigen en zetten zich in voor wie het moeilijk heeft. Want er is ook veel lijden in de wereld en soms vraag je je af of het Rijk Gods geen ijdele droom is. 

Onder keizer Domitianus (81 – 96 na Chr.) werden christenen hevig vervolgd. Johannes, de schrijver van het boek Openbaring was gevlucht naar Patmos of ernaar verbannen. Hij stelt zich voor als: “Ik, Johannes, uw broeder, die net als u in ellende verkeer, maar ook door Jezus met u deel in het koninkrijk en in standvastigheid – ik was op het eiland Patmos omdat ik over God had gesproken en van Jezus had getuigd.” Zoals Stefanus is ook Johannes door zijn prediking over Jezus in grote moeilijkheden geraakt. Het boek Openbaring beschrijft reeksen rampen en verwoestingen, maar het eindigt met de toekomstvisie van de hemelse stad, het nieuwe Jeruzalem. Het nieuwe Jeruzalem wordt omschreven als een bruid die zich mooi heeft gemaakt voor haar man. Ze wordt ook de bruid van het lam genoemd; het lam dat symbool staat voor Christus. Door de stad vloeit een rivier met water dat leven geeft en aan weerskanten van de rivier staat een levensboom. In het laatste hoofdstuk waaruit we vandaag een deel lezen, verschijnt Christus en Hij nodigt de rechtvaardigen uit om de stad door de poorten binnen te gaan waar ze toegang hebben tot de levensboom. Hier hoor je een herinnering aan de tuin van Eden. Maar dan hebben de opstellers van het lectionarium een vers geschrapt: “Buiten is de plaats voor de honden die zich bezighouden met toverij en ontucht, met moord en afgodendienst, voor iedereen die de leugen koestert en ernaar handelt.” Heeft Johannes hiermee niet willen zeggen dat het kwaad blijft woekeren, zelfs op het moment dat de poorten van het hemelse Jeruzalem openzwaaien? De leugen dienen, zich met leugens inlaten, de leugen koesteren en ernaar handelen, wordt in het boek Openbaring genoemd als groot kwaad. Klinkt dit niet verbazend actueel in tijden waar we ons moeten hoeden voor fake news? We hebben altijd geweten dat liegen slecht is, maar de laatste jaren zijn we gaan beseffen hoe dodelijk de leugen is. 

Het boek waarin Johannes visioenen van grootste verschrikkingen optekende, sluit af in de grootste sereniteit: “Laat wie dorst heeft komen; laat wie dat wil vrij drinken van het water dat leven geeft.” 

Lezingen van de dag:

  • Hand.7, 55-60: Ik zie de Mensenzoon aan Gods rechterhand
  • Apoc. 22, 12-14.16-17.20: Kom, Heer Jezus
  • Joh.17, 20-26: Dat zij volmaakt één zijn

Désirer ardemment l'eau de la vie

Jan Degraeuwe

Le dimanche entre l'Ascension et la Pentecôte nous invite à méditer sur l'adieu de Jésus et sur ce qui va se passer par la suite. Les lectures d'aujourd'hui traitent en effet des thèmes de l'adieu, du témoignage et de l'avenir. 

L'évangéliste Jean a placé un long discours d'adieu avant la Passion. Et Jésus conclut ce discours par une magnifique prière. À la fin, Jésus prie pour ceux qui ne l'ont pas connu directement, mais qui découvriront la foi grâce au témoignage des disciples. Le mot clé de cette prière est l'unité. Dans les sept versets de cette prière de clôture, l'unité entre le Père, le Fils et le peuple est abordée : tout d’abord l'unité de Jésus avec son Père, l'unité ensuite des fidèles avec Jésus, et enfin l'unité entre tous les fidèles. Jésus prie ainsi pour l'unité de tous les peuples : "Que tous soient un, Père". Cette prière pour l'unité repose sur l'unité de Jésus et de son Père.  Similairement, l'unité entre les gens doit révéler l’unité de Jésus et du Père. L'unité est un don et une mission. 

L'unité du croyant avec Jésus prendra forme par le témoignage, comme dans le cas extrême d'Étienne, le premier martyr. Étienne a su témoigner du Seigneur ressuscité, face à ceux qui l’accusaient de prêcher contre la loi de Moïse. Dans son long discours, Etienne expose l'histoire du peuple juif et souligne le rôle des patriarches et de Moïse. Il montre comment le peuple a désobéi à ses prophètes et les a parfois mis à mort. L'essentiel du message des premiers chrétiens était de montrer que cette même histoire s’est aussi manifestée en Jésus.  

Les chrétiens ont été sévèrement persécutés sous l'empereur Domitien (81 - 96 après JC). Jean, l'auteur du livre de l'Apocalypse, s’est réfugié à Patmos. Il se présente comme suit : "Moi, Jean, votre frère, partageant avec vous la détresse, la royauté et la persévérance en Jésus, je me trouvai dans l’île de Patmos à cause de la parole de Dieu et du témoignage de Jésus.". Comme Étienne, Jean a vécu l’adversité à cause de sa prédication sur Jésus. Le livre de l'Apocalypse décrit une série de catastrophes et de dévastations, mais il se termine par la vision future de la ville céleste, la Nouvelle Jérusalem. La Nouvelle Jérusalem est décrite comme une mariée faite belle pour son mari. Elle est aussi appelée l'épouse de l'agneau ; l'agneau qui symbolise le Christ. La ville est traversée par une rivière dont l'eau donne la vie, et de chaque côté de la rivière se trouve un arbre de vie. Dans le dernier chapitre —dont nous lisons une partie aujourd'hui— le Christ apparaît et invite les justes à entrer dans la ville par les portes où ils ont accès à l'arbre de vie. Ceci est un rappel évident du jardin d'Eden. Mais traduction liturgique a cependant supprimé un verset : "Dehors, c'est la place des chiens qui se livrent à la sorcellerie et à la fornication, au meurtre et à l'idolâtrie, de tous ceux qui chérissent le mensonge et agissent en conséquence." Jean ne veut-il pas dire par là que le mal continue de sévir, même au moment où les portes de la Jérusalem céleste s'ouvrent ? Servir la fausseté, s'engager dans le mensonge et agir en conséquence sont considérés par le livre de l'Apocalypse comme les pires fléaux. N’est-ce pas d’une cruelle actualité, en cette époque où nous devons lutter contre tant de fake news ? Nous savons bien que mentir est mauvais… mais ces dernières années, nous comprenons à quel point le mensonge est mortel. 

Le livre dans lequel Jean a consigné les visions des plus grandes horreurs se termine paradoxalement dans la plus grande sérénité : "Celui qui a soif, qu’il vienne. Celui qui le désire, qu’il reçoive l’eau de la vie, gratuitement."   

Lectures du jour :

  • 1re lect. : Ac 7, 55-60
  • Ps : 96, 1-2b, 6.7c, 9
  • 2e lect. : Ap 22, 12-14.16-17.20 
  • Évangile : Jn 17, 20-26 

Crédit photo : iStock / helivideo

0
Shares